در فرهنگ ایرانی ، احترام به درگذشتگان تنها در آیین های مذهبی خلاصه نمیشود ؛ بلکه تا انتخاب سنگ قبر و نوع یادبود نیز ادامه دارد. یکی از پرسش هایی که در این مسیر پیش میآید ، موضوع کفاره کفن است ؛ یعنی هزینهای که برای کفن و تجهیز متوفی در نظر گرفته میشود و گاهی خانواده ها در کنار آن به فکر خرید سنگ قبر مناسب هم میافتند. در این مطلب از وب سایت شایان سنگ به زبان ساده توضیح میدهیم که کفاره کفن چیست ، چه مقدار است و چطور میتوان میان هزینه های مذهبی و یادبود عزیز ازدست رفته تعادل برقرار کرد.
مفهوم کفاره کفن به زبان ساده
در فقه اسلامی ، «کفن» از واجبات کفایی است ؛ یعنی اگر شخصی فوت کند ، مسلمانان باید او را غسل دهند ، کفن کنند و دفن نمایند. اما وقتی دربارهی «کفاره کفن» صحبت میکنیم ، منظور معمولاً هزینهای است که برای این کار صرف میشود.
بر اساس فتوای مراجع تقلید ، سه تکه پارچه برای کفن واجب است : یکی برای بدن ، یکی برای پایین تنه و یکی برای پوشاندن تمام بدن. جنس آن باید پاک ، مباح و ساده باشد. از این نظر ، کفاره کفن مبلغ ثابتی ندارد ؛ بلکه بستگی به شرایط زمان و مکان دارد.
به طور معمول در بهشت زهرا تهران ، هزینهی کفن در سال ۱۴۰۳ حدود ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار تومان است. اگر همراه با خدمات کامل غسل و دفن انجام شود ، ممکن است کل هزینه تا چند میلیون تومان برسد. اما در فقه ، تأکید شده که این هزینه باید از مال خود متوفی پرداخت شود ، نه از جیب بازماندگان.
نگاه فقهی به کفن و هزینههای آن
در اسلام سفارش شده که کفن باید «متعارف» باشد ، یعنی نه خیلی ساده و بیکیفیت ، نه تجملی و گران قیمت.
فقها میگویند اگر کسی برای خودش کفن خریده باشد و سال خمسی بر آن بگذرد ، باید خمسش را بپردازد. این یعنی حتی برای کفن هم احکام مالی در نظر گرفته شده است.
با این حال ، تأکید اصلی دین بر آرامش روح متوفی و احترام ظاهری و معنوی اوست ، نه هزینههای سنگین. پس بهتر است اگر کسی قصد دارد هزینهای بالاتر خرج کند ، آن را برای صدقه یا کار خیر به نیت عزیزش صرف کند.
پیوند میان کفن و سنگ قبر
بسیاری از خانواده ها همزمان با کفن و دفن ، به فکر تهیهی سنگ مزار هم هستند. در واقع ، سنگ قبر بخشی از یادمان و حرمت شخص ازدست رفته است. همانطور که کفن ساده و پاک نشانه ی احترام است، انتخاب سنگ قبر باکیفیت و بادوام نیز نشانه ی محبت بازماندگان محسوب میشود.
در مجموعه ی شایان سنگ ، سالهاست که این اصل رعایت میشود: سنگی که هم ماندگار باشد و هم متناسب با روح متوفی انتخاب شود.
اگر خانواده تصمیم دارد بعد از پرداخت کفاره کفن ، سنگ مناسبی تهیه کند ، پیشنهاد میشود از میان انواع سنگ قبر مشکی (مثل نطنز ، گرانیت برزیلی یا نروژی) و سنگ قبر سفید (مثل مرمر یا چینی) گزینهای را برگزیند که با شرایط آبوهوایی ، بودجه و سلیقهشان سازگار باشد.
هزینه کفن در برابر خرید سنگ قبر
گاهی خانواده ها هزینهی کفن را با خرید سنگ قبر ارزان مقایسه میکنند. از نظر معنوی ، کفن بخشی از واجب شرعی است ، اما سنگ قبر در گروه مستحبات قرار میگیرد. با این وجود ، تأثیر روانی و اجتماعی آن انکارشدنی نیست.
در شرایط فعلی بازار سنگ ، قیمت ها به این شکل تقریبی است:
- سنگ قبر سفید چینی: از حدود ۳ تا ۸ میلیون تومان
- سنگ قبر مشکی نطنز: از حدود ۵ تا ۱۲ میلیون تومان
- سنگ قبر ارزان ساده: بین ۲ تا ۴ میلیون تومان ، بسته به ضخامت و نوع حکاکی
البته همان طور که در احکام کفن گفته شد ، نباید تجمل در این کار دخیل شود. زیبایی در سادگی است و گاهی یک سنگ قبر سفید ساده با نوشته ای آرام و طراحی دلنشین ، از ده ها مدل گران قیمت تأثیرگذارتر است.
پرداخت کفاره کفن از مال متوفی
طبق فقه شیعه ، اگر میت مالی داشته باشد ، هزینههای کفن ، دفن و حتی نماز میت از آن مال پرداخت میشود.
اما اگر هیچ مالی باقی نگذاشته باشد ، دیگران میتوانند از روی تبرع (یعنی نیت خیرخواهی) هزینه ها را بپردازند و ثوابش را هدیه کنند. در این حالت ، کفاره کفن نه تنها بار مالی نیست ، بلکه فرصتی برای انجام نیکی به یاد درگذشته است.
در مواردی که چند نفر داوطلب هزینه میشوند ، بهتر است نیت ها روشن و هماهنگ باشد تا سوءتفاهمی پیش نیاید. مثلاً یکی هزینهی کفن را تقبل کند و دیگری هزینهی سنگ مزار را ، که هر دو در ثواب شریک خواهند بود.
آیا برای کفن کفاره مالی وجود دارد؟
گاهی در گفتار عامه شنیده میشود: «کفاره ی کفن چقدره؟ باید چیزی پرداخت کنیم؟»
در واقع کفاره ای به معنای جریمه شرعی برای کفن وجود ندارد. تنها اگر کسی در انجام واجب کوتاهی کند ، گناه کرده است ؛ نه اینکه مالی بدهکار شود.
اما در میان مردم ، اصطلاح «کفاره کفن» بیشتر برای اشاره به هزینه ها بهکار میرود ، نه حکم شرعی. پس اگر در جایی شنیدید که کفاره کفن مثلاً مبلغی خاص است ، بدانید آن یک اصطلاح عرفی است ، نه فقهی.
آرامش دل بازماندگان با انتخاب درست
همانطور که پرداخت هزینه کفن نشانه ی احترام به واجبات شرعی است ، انتخاب سنگ قبر نیز نشانه ی عشق و یاد ماندگار است.
در شایان سنگ ، ما سالها تجربه داریم در طراحی ، ساخت و حکاکی انواع سنگ قبر مشکی ، سنگ قبر سفید و سنگ قبر ارزان. از سنگ های گرانیت نطنز گرفته تا مرمر سفید ، هرکدام با کیفیت بالا و ضمانت نامه کتبی عرضه میشوند.
اگر نمیدانید چه سنگی مناسب است ، میتوانید با شماره ۰۹۱۲۸۴۶۲۰۶۳ تماس بگیرید و مشاوره رایگان دریافت کنید. ما به شما کمک میکنیم تا در عین سادگی و وقار ، سنگی انتخاب کنید که ماندگار و آرامش بخش باشد.
جمع بندی
کفاره کفن در اسلام مبلغ ثابتی ندارد ، بلکه بستگی به شرایط دارد و باید از مال میت پرداخت شود. اما در کنار آن ، خانوادهها معمولاً با عشق و احترام به دنبال تهیه سنگ مزار مناسب میروند.
چه سنگ قبر سفید انتخاب کنید ، چه سنگ قبر مشکی یا سنگ قبر ارزان ، مهم ترین نکته صداقت و نیت پاک شماست. یاد عزیزان با سنگ زیبا ماندگار میشود ، اما آرامش حقیقی در دل و دعاست.
