1. آداب کفن و دفن کردن مرده
از مهمترین آداب و رسوم در دین اسلام، کفن کرده میت است. در دین اسلام آمده است که حضرت محمد (ص) در استفاده از پارچهی سفید و ساده برای کفن تاکید کردهاند. سادگی در کفن نمایانگر آن است که انسان چه در زندگی و چه در زمان مرگ، باید از زینت و تجملات پرهیز کند. جنس پارچهی کفن باید باکیفیت باشد و طوری طراحی شود که تمام بدن میت را بپوشاند. در روایت از بزرگان دین اسلام ذکر شده است که کفن باید دارای 3 قطعه باشد. این قطعات هرکدام مخصوص پوشاندن عضوی از بدن هستند. یک قطعه برای پوشاندن پاها، یک قطعه برای پوشاندن بدن و قطعه آخر برای پوشاند سر و گردن. رعایت کردن این آداب، یادآور آن خواهد بود که در زندگی به سادگی و احترام به دیگران توجه کنیم. و حتی در زمان مرگ نیز باید به آداب کفن و دفن و اصول آن پایبند باشیم.
2. تسریع در دفن
یکی دیگر از آداب کفن و دفن مرده در دین اسلام که بسیار مهم است، تریسع در دفن کردن میت است که در روایات زیادی از آن یاد میشود. پیامبر اسلام، حضرت محمد (ص) فرمودهاند : هرگاه، یکی از شما مردهای را دید، باید او را به سرعت دفن کند. این روایت احترام گذاشتن به متوفی و جلوگیری از آزار روح آن را مهم میشمارد که از اهمیت بالایی در دین اسلام برخوردار است. درواقع این آداب کفن و دفن به ما یادآور میشود که مرگ یکی از واقعیتهای گریزناپذیر زندگی است. بهمین دلیل باید با احترام و خیلی سریع به آن پاسخ دهیم. همچنین برای کم کردن از غم و اندوه ناشی از فقدان متوفی در خانواده عزادار، میتوان با کمک کردن به آنها در این مسیر قدم برداشت.
3. دعای مغفرت
طلب مغفرت و خواندن دعا برای میت در هنگام دفن، یکی دیگر از آداب کفن و دفن مهم اسلامیست که به آن اشاده شده است. در روایت آمده است که برای آمرزیدن میت، باید برای روح متوفی در درگاه پروردگار دعا کنیم. دعا کردن برا مورد رحمت قرار گرفتن مرده. نه تنها نشاندهنده احترام به روج میت است، بلکه به بازماندگان ایشان نیز آرامش میدهد. دعا برای عزیزان از دست رفته، به عنوان یک عمل خیر و نیکو در نظر گرفته میشود و به آرامش روح متوفی کمک میکند. در آداب اسلامی، رعایت کردن این امر به ما یادآور میشود که ارتباط با خداوند و دعای خیر برای دیگران، چه در زمان زندگی و چه پس از مرگ از اهمیت ویژهای برخوردار است.
4. توجه به سمت قبله
در دین اسلام، از مهمترین آداب کفن و دفن، قرار دادن مرده در زمان دفن، به سمت قبله است. ذر روایات بیان شده است که با انجام این عمل، به اصول اسلامی و ارتباط با خداوند احترام گذاشته میشود. قرار دادن میت به سمت قبله، نشاندهندهی اعتقاد به زندگی بعد از مرگ و احترام به خداوند است. رعایت کردن این آداب، یادآور این است که ما باید در هر شرایطی به اصول دینی خود پایبند باشیم. حتی در مراسمات مذهبی، به ویژه در مورد مرگان به اصول دین خود توجه کنیم. همچنین ایت عمل به بازکاندگان آرامش میدهد و احساسا نزدیکی به خداوند در آنها تقویت میشود.
5. غسل و تطهیر
غسل دادن به میت قبل از انجام مراسم دفن، یکی دیگر از مهمترین آداب کفن و دفن در دین اسلام است که بارها از آن یاد شده است. این امر نشانگر پاکیزگی و احترام به متوفی تلقی میشود. در روایات از واجب بودن این امر بیان شده است، و آن را به معنای تطهیر جسم میت میدانند. غسل دادن میت نه تنها به معنای پاکیزیگیست، بلکه نشاندهندهی احترام به روح متوفی نیز میباشد. هدف از غسل و تطهیر آن است که به یاد داشته باشیم. که در هر شرایطی باید به پاکیزگی و احترام به دیگران توجه کنیم. همچنین غسل دادن مرده میتواند به بازکاندگان آن مرحوم اخساس بهتری برای مراسم دفن بدهد و از اندوه آنها بکاهد.
6. ممنوعیت در گریه و زاری
در روایات دینی به پرهیز از گریه و زاریهای زیاد اشاره شده است، زیرا این عمل میتواند برای روح متوفی آزار دهنده باشد. پیامبر اسلام (ص) فرمودهاند که باید در مراسم تدفین، از هرگونه رفتار ناپسند و ناشایست پرهیز کنیم و با آرامش و احترام رفتار کنیم. این امر به ما یادآوری میکند که مرگ یک واقعیت در طبیعت انسان است و باید با آرامش و احترام با آن مواجه شویم. همچنین رعایت کردن این امر به بازماندگان کمک میکند تا در آرامش به یاد عزیزات خود باشند تا از غم و اندوه آنها بکاهد.
7. آداب تشییع جنازه
بعد از غسل دادن مرده و انجام امورات کفن و دفن، تشییع جنازی یکی دیگر از مهمترین مسائل در آداب کفن و دفن اسلامیست. در این مراسم خانواده و دوستان متوفی برای همراهی او زیر تابوت او را تا محل دفن ( قبر ) میگیرند و او را همراهی میکنند. این مراسم از سوری روایات اسلامی باید در آرامش و احترام کامل برگزار شود. همچنین رعایت کردن نظم و آداب اسلامی شرط بسیار مهمی در این مهم است. با دعا کردن برای طلب رحمت و مغفرت میت در این مراسم، احترام خود به میت را نشان میدهید.
8. احترام به خانواده متوفی
همیشه به یاد داشته باشید که دز زمان فوت شخص. احترام به خانواده متوفی را از یاد نبرید، زیرا یکی از مهمترین آداب کفن و دفن اسلامی همین است. در روایات بزرگان دینی آمده است که باید به خانواده متوفی تسلیت گفت و از آنها حمایت کرد. این امر در کاهش غم و اندوه خانواده عزادار کمک میکند. زیرا نشاندهنده همدردی و احترامیست که برای احساسات آنها قائل هستید. این آداب به ما یادآوری میکند که باید در زمانهای سخت به یکدیگر کمک کنیم و از هم حمایت بگیریم.
9. آداب بعد از دفن
بعد از دفن میت باید آداب خاصی را رعایت کرد که در روایات دینی از آن بسیار یاد شده است. معمولا بعد از اتمام مراسم دفن، برای آرامش روح متوفی و تسلی خاطره بازماندگان، باید در درگاه خداوند متعال دعا کرد. تا این مراسم به بهترین نوع و با احترام به میت و خانواده عزادار او انجام گیرد. خانواده و دوستان باید در کنار بازماندگان مرحوم بمانند و به انها یادآور این باشند که تنها نیستند. این امر به ما یادآور میشود که یاد متوفی در دل بازکاندگان باید زنده بماند.
10. اهمیت یادآوری مرگ
یادآوری مرگ یکی از اصول مهم در دین اسلام است که به ما کمک میکند تا به زندگی خود توجه بیشتری داشته باشیم. در روایات دین اسلام آمده است که برای روبرو شدن با این روند طبیعی باید آماده باشیم و به مرگ نیز فکر کنیم. این عمل به ما کمک میکند تا از زندگی خود به خوبی استفاده کنیم و به اعمال خوب و نیکو بپردازیم. با این یادآوری از غفلت و بیتوحهی نسبت به زندگی آگاه میشویم و به یاد خداوند و رعایت اصول دینی میمانیم و آنها را رعایت میکنیم.
11. آداب نذر و صدقه برای متوفی
یکی از آداب مهم در دین اسلام، نذر و صدقه برای متوفی است. در روایات آمده است که خانواده و دوستان متوفی میتوانند برای او نذر کنند و صدقه بدهند. این عمل به عنوان یک عمل خیر و نیکو در نظر گرفته میشود و میتواند به روح متوفی کمک کند تا در آرامش باشد. همچنین، این آداب به ما یادآوری میکند که در زندگی باید به دیگران کمک کنیم و از فرصتها برای انجام اعمال نیکو استفاده کنیم.
12. اهمیت آداب کفن و دفن در جامعه اسلامی
آداب کفن و دفن در دین اسلام نه تنها به احترام به متوفی کمک میکند، بلکه نشاندهنده اعتقادات عمیق اسلامی در باب زندگی و مرگ است. این آداب به ما یادآوری میکند که در زندگی باید به اصول دینی خود پایبند باشیم و در هر شرایطی به یاد خداوند بمانیم و او را سپاس بگوییم. همچنین، آداب کفن و دفن به ما کمک میکند تا با غم و اندوه خود، زودتر کنار بیاییم و از یکدیگر حمایت بیشتری کنیم. در نهایت، آداب کفن و دفن در دین اسلام به عنوان یک عمل عبادتی و فرهنگی در جامعه اسلامی شناخته میشود و باید به آنها توجه ویژهای داشته باشیم.